جرم تخریب دیوار توسط شهرداری-09125253824

در شاخه : مجموعه مقررات و شکایات علیه شهرداری - مجموعه مقررات در مورد تخلفات شهری

جرم تخریب دیوار توسط شهرداری

این مطلب توسط اینجانب محمدرضا کریمی وکیل متخصص در دعاوی دیوان عدالت اداری شهرداری و امور ملکی تهیه و تنظیم شده است.

اساساً بین تخریب دیوار فاقد مجوز با دیوار خطرناک و شکسته بایستی قائل به تفاوت باشیم.

در خصوص تخریب دیوار خطرناک و شکسته بر اساس بند 14 ماده 55 قانون شهرداری، شهرداری می تواند در مورد دیوار های خطرناک و شکسته بدون نیاز به رای کمیسیون ماده 100 اقدام به تخریب آنها نماید و هزینه‌های صدی 15 را در پرونده شهرسازی مالک ملحوظ نماید.

اما در خصوص دیوارکشی هایی که فاقد مجوز می باشند اما خطرناک و شکسته نمی‌باشند شهرداری نمی‌تواند رسا و بدون رای کمیسیون ماده 100 شهرداری اقدام به تخریب آنها نماید عمل شهرداری در این گونه موارد از مصادیق تخریب عمدی و بدون مجوز محسوب می‌گرد‌د ،نظریه مشورتی شماره 7/93/885 مورخ 1393/04/16 اداره حقوقی قوه قضاییه مقوم این استدلال می‌باشد.

بنابراین در بحث تخریب دیوار خطرناک شهرداری مجاز است هرگونه تدابیر و اقدامات لازم را جهت رفع خطر انجام نماید و این تدابیر و اقدامات لازم صرفاً مشتمل بر تخریب نمی‌باشد بلکه تعمیر و مرمت دیوار نیز شامل می‌گردد پس اگر ضرورتی به تخریب نباشد شهرداری مجاز به تعمیر و مرمت دیوار هم خواهد بود. 

سوال دیگر این است که اگر شهرداری در مورد دیوار غیر خطرناک و بدون رای کمیسیون ماده 100 اقدام به تخریب دیوار بنابر ادعای تخلف ساختمانی نماید آیا مالک یا مالکین می‌توانند علیه شهرداری یا عوامل آن در محاکم کیفری با عنوان تخریب عمدی شکایت کنند؟

پاسخ این سوال را ابتدا بایستی در شرح وظایف شهرداری در تبصره ماده 100 قانون شهرداری جستجو کرد.

بر اساس تبصره ماده 100 قانون شهرداری، شهرداری موظف است از عملیات ساختمانی بدون پروانه یا مخالف پروانه جلوگیری نماید و مراتب تخلف مالک را ظرف یک هفته به کمیسیون ماده 100 اعلام نماید با مداقه در مفاد این تبصره از الفاظ و لغات جلوگیری استفاده نموده که جلوگیری به معنی ممانعت از ادامه عملیات اجرایی ساختمان تا تعیین تکلیف قطعی در کمیسیون ماده 100 می‌باشد بنابراین بی‌گمان جلوگیری به معنی اجازه شهرداری در تخریب بنای احداثی و بنا بر ادعای وقوع تخلف ساختمانی نمی‌باشد. حتی اگر بنا بر ادعای شهرداری و با فرم خلاف پرونده در کمیسیون ماده 100 شهرداری مطرح گردد تا زمان صدور رای قطعی در این کمیسیون اجازه تخریب بنای فاقد مجوز یا دارای مجوز ساخت ولیکن دارای تخلف را ندارد.

اکنون فرض کنیم که شهرداری پرونده را به کمیسیون ماده 100 شهرداری ارجاع داده و این کمیسیون در مرحله بدوی حکم به تخریب بنای دارای تخلف یا فاقد مجوز را صادر نموده است ولیکن مالک همچنان مهلت 10 روزه جهت اعتراض به رای کمیسیون در مرحله تجدید نظر را دارد در این صورت هم شهرداری بنابر ادعای صدور رای در کمیسیون بدوی ماده 100 اجازه تخریب را ندارد زیرا که هنوز مالک امکان اعتراض و تغییر رای را در مرحله تجدید نظر دارد و عمل شهرداری در تخریب بنای موضوع حکم کمیسیون ماده 100 در حکم تخریب عمدی و از مصادیق جرائم کیفری محسوب می‌گردد مگر اینکه شهرداری به طریق مقتضی ثابت نماید که علم و اطلاع از عدم قطعیت رای نداشته است.

اما به هر حال چنانچه رای کمیسیون بدوی در مرحله تجدید نظر قطعیت یابد آیا شهرداری همچنان می‌تواند اقدام به تخریب بنای موضوع رای کمیسیون تجدید نظر نماید یا خیر ؟

نظر به اینکه در تبصره ماده 100 قانون شهرداری جهت اجرای رای مهلتی به مالک اعطاء گردیده که حداکثر آن دو ماه می‌باشد لذا در فرض اعطای مهلت جهت اجرای رای در مهلت تعیین شده در رای کمیسیون ماده 100 و تا زمان انقضای آن شهرداری حق تخریب بنای موضوع رای کمیسیون ماده 100 را نخواهد داشت. 

و چنانچه مالک نسبت به رای قطعی کمیسیون ماده 100 در دیوان عدالت اداری اعتراض نموده و با رای دستور موقت دیوان عدالت اداری عملیات اجرایی تخریب تا تعیین تکلیف قطعی در دیوان عدالت متوقف گردد بدیهی است در این زمان هم شهرداری اجازه تخریب تا زمان صدور رای قطعی در دیوان عدالت اداری را ندارد و اجرای عملیات تخریب توسط شهرداری در این مرحله هم از مصادیق تخریب عمدی و سوءاستفاده از مقام و موقعیت اداری محسوب می‌گردد

درباب شکایت کیفری از شهرداری با عنوان تخریب عمدی دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم یعنی همان محل وقوع ملک صالح به رسیدگی می‌باشد

چه کسانی در صورت تخریب عمدی طرف شکایت مالک قرار می‌گیرند؟

معمولاً در جرائم و اتهامات کیفری روابط آمر و ماموری نقش بسزایی در توجه اتهام به مرتکبین دارد در پرونده تخریب عمدی با موضوع فوق عوامل مجری اجرای حکم تخریب در فرضی که با دستور مقام مافوق اقدام به تخریب نموده باشند و فاقد سوء نیت بوده اتهامی متوجه آنها نبوده معمولا در پرونده‌های تخریب رئیس اجرای احکام و شهردار متهمین اصلی پرونده تخریب عمدی خواهند بود علی الاصول کسانی که با علم و آگاهی از عمل تخریب عمدی اقدام به این عمل مجرمانه نموده مخاطب اتهام کیفری خواهند بود این علاوه بر این است که می‌بایست این افراد علاوه بر مسئولیت کیفری بر اساس مادتین 10 و 11 قانون مسئولیت مدنی، مسئول پرداخت خسارت به مالک نیز خواهند بود.